حوزه فرهنگ–كتاب و نشر
موضوع :افت كيفيت كتاب
تحلیل و استناد
ايسنا:
نسبت کتاب‌های کیفی به تعداد کل کتاب‌ها در کشور روبه کاهش است
مراسم اختامیه سی و سومین دوره جایزه کتاب سال و بیست و سومین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران عصر امروز یکشنبه ۱۸ بهمن با حضور حجت‌ الاسلام‌ و المسلمین دکتر حسن روحانی رئیس جمهور و جمع زیادی از پژوهشگران برتر داخلی و خارجی در تالار وحدت در تهران برگزار شد. علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی، جایزه کتاب سال را به مانند درخت پرباری توصیف کرد که در سی و سومین سال خود با متانت و به دور از هیاهوهای دیگر رویدادهای فرهنگی و هنری، به معرفی آثار شاخص پدیدآورندگان در عرصه میراث مکتوب می پردازد.

وی در ادامه یکی از نقاط ضعف حوزه نشر کتاب در کشور را کمبود و یا معرفی نشدن آثار فاخر و برتر به عموم مردم عنوان و تاکید کرد: از این حیث جایزه کتاب سال مرجع خوبی برای معرفی آثار شاخص در حوزه های مختلف به شمار می رود.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: به برکت انقلاب اسلامی، تحولی شگرف در همه ابعاد فرهنگی کشور پدید آمده و حوزه تالیف کتاب نیز از این قاعده مستثنی نبوده و هر سال بر تعداد عناوین کتاب های چاپ اول افزوده می شود. تعداد عناوین کتاب‌های منتشر شده در کشور بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون از مرز یک میلیون عنوان فراتر رفته که همزمان با هفته کتاب جشن انتشار این تعداد عنوان کتاب در کشور برگزار شد. در دولت تدبیر و امید بر خلاف برخی اخبار، تعداد عناوین چاپ اول در هر سال نسبت به سال‌های قبل افزایش یافته اگرچه در همین دوره تیراژ کتاب‌ها کاهش یافته است که این مسئله امروزه نه تنها ناشران و مولفان آثار را تحت تاثیر خود قرار داده، موجبات مشکلات فراوانی برای کتاب فروشی ها شده است و برخی کتابفروشی ها در آستانه ورشکستگی قرار گرفته اند.

وی از اختصاص بخشی از یارانه در اختیار وزارتخانه متبوعش برای حل این معضل از صنعت نشر کشور خبر داد و گفت: یکی از طرح‌هایی که در آن این یارانه‌ها به کتابفروشی‌ها اختصاص پیدا کرد، طرح «کتابفروشی به وسعت ایران بود» همچنین در آستانه نوروز یک طرح مشابه دیگر با عنوان عیدانه کتاب اجرا خواهد شد.

جنتی در ادامه با اشاره به برگزاری جشنواره های پایتخت کتاب ایران و روستاهای دوستدار کتاب و تقدیر از مروجین کتابخوانی در کشور، آنها را از جمله اقدامات وزارتخانه متبوعش با هدف هم افزایی ظرفیت های دولتی و مردمی در راستای هدف اصلی یعنی افزایش کتابخوانی در کشور برشمرد.

وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران تنها کتاب های چاپ اول سال قبل را مورد داوری قرار می دهد، تمامی آثار راه یافته به مرحله نهایی بخش های مختلف این جایزه را آثاری معتبر، شاخص و قابل ارجاء عنوان کرد و در عین حال یادآور شد: تعداد کتاب‌های باکیفیت به نسبت کل تولید کتاب در کشور، کاهش یافته و به عبارت دقیق‌تر ما در انتشار کتاب به لحاظ کمی، رشد خوبی داشتیم اما از نظر کیفی هنوز راهی طولانی در پیش داریم.

توصیه و پیشنهاد :

   1.    متصديان فرهنگي دولت چنان حرف مي زنند كه گويي تمام اين مدت از تصدي وزارت ارشاد بي بهره بوده اند؛ تنها هشت سال در طول دوره سي و پنج سال بعد از انقلاب تفكر اين دوستان به طور كامل بر ارشاد تسلط مطلق يا نسبي نداشته است.اين نكته بايد در نقد صحبت هاي اين بزرگواران لحاظ شود.
2.    حالت نيمه ورشكستگي ناشران قطعا حاصل بي تحركي و بي انگيزگي مسولان فعلي است كه به خاطر تعصبهاي سياسي، فقط در صدد نفي و تخريب عملكرد گذشته اند. مسولاني كه در بدنه معاونت فرهنگي ارشادند مانند آقاي سيدآبادي كه نزديكي جدي با احزاب سياسي فتنه دارند، به طور مرتب در حال برنامه ريزي براي رشد بخشي خاص از ناشران و تضعيف ناشران متعهد و مردمي اند. اين نكته بايد به جد پيگيري شود.

3.    بيانات رهبر انقلاب در حوزه كتاب راهبردي است؛ لازم است همواره از سوي رسانه هاي انقلابي پيگيري و تحقق انها مطالبه شود.

4.    راه اندازي پويش مطالبه كتاب با كيفيت از مسولان و ناشران و مولفان يك ايده آغازين براي تحول در مهندسي توليد محتواست.

5.    طرح پايتخت كتاب كه ايده خوبي بوده در اجرا بسيار مشكل داشته است و عملا كم اثر بوده است؛ رسانه های انقلابي حتما اين طرح را به جد نقد كنند.